Beste mensen,
Op weg naar het slotakkoord in november 2019 hebben we jullie twee vragen voorgelegd:
‘In hoeverre zijn wij er tot nu toe in geslaagd om met de symposia een werkplaats te bieden waarin jullie wil om te streven naar gezondmakend onderwijs gesterkt is?’ en ‘Welke oproep voor de toekomst is in jullie gewekt?’.
Jullie reacties vallen grofweg in drie categorieën uiteen. Er zijn uitingen van lof, er zijn kritische noten en er zijn vragen/ suggesties.
Lofuitingen
In de categorie lofuitingen: velen van jullie beschreven hoe jullie door de symposia ‘geïnspireerd raken’, hoe jullie het gevoel krijgen ‘samen staan we sterk’, hoe jullie ‘moed putten’ uit de symposia en hoe de symposia ‘de noodzaak en urgentie van werken aan gezondmakend onderwijs’ aan het licht brengen. De symposia bieden de mogelijkheid tot ‘uitwisseling met geestverwanten’, ze bieden ‘draagvlak en grond onder de voeten’. De symposia werken ‘verbindend’. De wil wordt gesterkt: ‘er is werk aan de winkel’. Ze maken ouders en leraren bewust van de achtergronden van vrijeschool onderwijs. Ze wekken het bewustzijn ‘dat over antroposofie actief gedacht en uitgewisseld moet worden’ en ‘dat antroposofie gedaan moet worden’. De symposia maken duidelijk dat voor gezondmakend onderwijs gezonde en gezond blijvende leraren essentieel zijn, dat er mogelijk andere keuzes gemaakt moeten worden in de aanpak van werk door de leraren (denk aan het vele verplichte computerwerk: kan dat minder?). En als de symposia iets inzichtelijk maken is dat het belang van ‘staan voor de eigen vrijeschool visie en daar trouw aan blijven’.
Kritische noten
Dan de kritische noten. Sommigen van jullie laten weten dat de symposia ‘te zeer het hoofd aanspreken en naar verhouding te weinig het gevoel en de handen’. Sommigen zouden de symposia nog veel meer als ‘een echte werkplaats waar gedaan wordt’ willen ervaren: werkbanken waarop geschilderd, geboetseerd en houtgesneden kan worden. Al doende ervaren wat gezondmakend onderwijs behelst. De toon van de sprekers wordt soms als storend ervaren, ‘wij weten hoe het zit’, en die toon zou mensen afstoten. Sommigen van jullie merken op dat vele collega’s ontbreken, met name van de bovenbouwen. Voor enkelen bieden de symposia ‘te weinig zicht op vernieuwing, de vrijeschool in de 21e eeuw’. En dan worden er handvatten gemist ‘hoe te communiceren wat we op de vrijescholen doen en waarom?’.
Vragen en suggesties
In het verlengde van de kritische noten vinden we vragen en suggesties. Kunnen de symposia ‘verder verduidelijken hoe de vrijeschool met haar tijd mee kan gaan zonder de eigen achtergrond te verloochenen’? Gedacht wordt aan de omgang met diversiteit in de populatie van leraren en leerlingen en ‘onderwijs op maat: doen we dat genoeg?’. Kunnen de symposia ‘die echte werkbanken gaan bieden’? Hoe kunnen de symposia meer bovenbouwleraren aan zich binden? Hoe kunnen we antroposofie nog meer doen in plaats van denken? Velen van jullie doen de suggestie de symposia vooral voort te blijven zetten na november 2019, al dan niet gedecentraliseerd, verspreid door het land.
Hartelijk dank voor jullie reacties. Wij werken met liefde verder aan de symposia en denken graag mee over een mogelijk vervolg op de symposia na november 2019 en dragen al jullie gedachten daarin mee.
Met hartelijke groet,
de voorbereidingsgroep van de symposia ‘Gezondmakend Onderwijs’
Joris Boermans, Liselotte Linthorst, Jacques Meulman, Jill Meulman, Bart Muijres, Dulcibelle Nauta, Hugo Pronk, Ybel Pronk, Monique Vis, Kees van der Zwet.